1# So sánh ngói cổ Việt Nam và Nhật Bản

Ngói màu Ibushi

Ngói cổ đất nung Việt Nam

Ngói đất nung là một loại ngói cổ truyền thống của Việt Nam, đây là loại vật liệu xây dựng đã có từ hàng nghìn năm trước. Ngói đất nung được chế tạo từ đất sét, qua các công đoạn phức tạp để tạo thành những tấm nhỏ (galet). Sau quá trình phơi ủ sẽ chuyển sang tạo hình bằng phương pháp dập dẻo. Tùy theo hình dáng và vị trí sử dụng của sản phẩm cuối cùng, ngói được đặt những tên gọi khác nhau. Sản phẩm ngói mộc sau khi khô có thể tráng men hoặc không tráng men, được xếp vào lò nung. Dưới tác dụng của nhiệt, thông thường khoảng 1000°C –1150°C, đất sét kết khối, rắn chắc lại nên có độ hút nước thấp và hình dáng ổn định.

Vì được làm từ đất sét và nung trong nhiệt độ cao nên ngói có màu đỏ truyền thống, sắc thái đỏ đậm nhạt thay đổi tùy theo vùng đất sét và nhiệt độ nung.

Ngói cổ truyền thống của Việt Nam
Ngói cổ truyền thống của Việt Nam

Từ xa xưa, hình ảnh căn nhà mái ngói đỏ nhuốm màu rêu phong đã trở thành biểu tượng cho làng quê đồng bằng châu thổ sông Hồng. Không phải tự nhiên màu ngói cổ rêu phong lại trở thành một nét đặc trưng của làng quê Việt Nam. Giữa hàng nghìn những sắc màu  lung linh, những lớp ngói xô nghiêng, những mái úp nhỏ bé rêu phong phủ mờ là một nét đẹp cổ kính của kiến trúc, những mảng ngói nâu đen in đậm màu thời gian. Dòng chảy thời gian và sự khắc nghiệt của thời tiết đã làm cho những mái ngói đỏ tươi bị bạc màu và rêu phong. Lượng ánh sáng mặt trời lớn và lượng mưa nhiều khiến cho mái bị bạc màu, phủ rêu, rạn nứt. Dù vậy những mái ngói đỏ bị nhuốm màu thời gian trở lên nâu đen đã được nâng tầm trở thành biểu tượng điển hình của làng quê Việt. Thời gian đã minh chứng cho sự trường tồn về giá trị thẩm mỹ, bền vững và những yếu tố công năng phù hợp của mái ngói với khí hậu và tập quán con người Việt Nam.

Ngói cổ đất nung của Việt Nam
Ngói cổ đất nung của Việt Nam

Ngói cổ Nhật Bản

Theo các chuyên gia, Nhật Bản là nước có kinh nghiệm sản xuất ngói lâu đời và phát triển nhất hiện nay. Các công trình ngói Nhật đã trở thành biểu tượng của ngành ngói lợp trên toàn thế giới. Bên cạnh những dòng ngói hiện đại, với công nghệ sản xuất tiên tiến với độ bền màu lên tới trên 20 năm thì dòng ngói truyền thống nhật bản (màu Ibushi) cũng được ưa thích tại đất nước mặt trời mặt.

Màu ngói Ibushi
Màu ngói Ibushi
Ngói màu Ibushi
Ngói màu Ibushi
Ngói màu Ibushi
Ngói màu Ibushi

Vậy màu Ibushi truyền thống của Nhật Bản có đặc điểm gì?

Đặc điểm nổi bật nhất của dòng ngói Ibushi chính là tính riêng biệt (Unique). Nhật Bản luôn có bí quyết riêng để tạo lên những sản phẩm mang tính chất riêng biệt này. Chúng ta thường được biết về Nhật Bản qua những sản phẩm công nghệ, qua tinh thần của những samurai và công nghệ luyện thép từ nhật để tạo nên những sản phẩm có tính chất và độ bền của sản phẩm vượt trội. Ngói cũng vậy, không giống như những sản phẩm ngói nung truyền thống của Việt Nam, ngói nung Nhật Bản được lựa chọn trên nền đất đảm bảo tất cả những tiêu chuẩn được tuyển chọn được sơ chế kỹ trước khi được đưa vào buồng nhiệt duy trì ở nhiệt độ 1000 trong 24 giờ để tạo lên được màu ngói đặc trưng Ibushi.

Màu Ibushi là sản phẩm của việc oxy hóa phân tử kim loại trong đất sét tạo nên màu ánh bạc bằng nhiệt độ mà hoàn toàn không dùng đến sản phẩm sơn. Tất cả các sản phẩm sau khi tạo màu được bảo quản và thi công theo cách cẩn thận do đặc tính riêng biệt do sản phẩm dễ bị nhiễm đen khi dính kiềm hoặc do mồ hôi tay của nhân viên thi công. Chính vì thế đặc điểm của sản phẩm ngói truyền thống nhật cũng sẽ bị ảnh hưởng sau thời gian và tạo lên vẻ đẹp cổ kính cho những ngôi nhà cổ ở nhật

Sản phẩm ngói màu Gray (màu ghi) do Fuji Nhật Bản sản xuất bao gồm 3 dòng sản phẩm như sau:

  1. Màu ibushi: màu ngói truyền thống của nhật với ánh kim loại, đặc điểm chính sẽ có thay đổi theo thời gian
  2. Màu ghi thường: màu ngói đơn sắc như các màu ngói thông thường của công ty Fuji và được bảo hành màu 20 năm
  3. Màu ghi vân đá(màu cầu vồng): ngói 2 màu được ưa chuộng ở các nước phát triển với thiết kế hiện đại

Vì là loại ngói được sản xuất với công nghệ độc nhất, mang tính riêng biệt về màu sắc nên dù mang nét đẹp cổ kính nhưng màu Ibushi rất kén người dùng tại Việt Nam. Nhiều khách hàng khi chưa tìm hiểu kỹ đặc tính kỹ thuật của màu ngói Ibushi sẽ dễ bị hiểu lầm đây là sản phẩm ngói kém chất lượng. Vì vậy trước khi mua ngói, khách hàng nên được tư vấn kỹ về đặc tính của sản phẩm.